Wat zijn subgunningscriteria?

Wat is een levenscyclusanalyse?

Hoe kun je een levenscyclusanalyse als subgunningscriteria toepassen?

Als de gemeente een kunstgrasveld wil renoveren, vervangen of nieuw wil laten aanleggen, dan is hiervoor een aanbestedingsprocedure nodig. In deze aanbestedingsprocedure kan de gemeente op de volgende manier een levenscyclusanalyse hanteren als subgunningscriterium:

: Maak gebruik van het gunningscriterium‘beste prijs-kwaliteitverhouding’.

 Formuleer lage milieukosten aan de hand van een LCA als subgunningscriterium onder de noemer kwaliteit. Op deze manier worden de inschrijvende marktpartijen gedwongen om de milieukosten te berekenen aan de hand van een LCA en maatregelen te nemen zodat het project zo laag mogelijke milieukosten heeft.

: Koppel een hoge wegingsfactor aan het subgunningscriterium over de milieukosten. Zo wordt het voor de inschrijvende marktpartijen interessant om veel aandacht aan het subgunningscriterium te besteden.

Ook stimuleer je hiermee dus dat inschrijvers maatregelen nemen om een kunstgrasveld met lage milieukosten aan te kunnen bieden, bijvoorbeeld door het toepassen van circulaire materialen in het ontwerp, het verlengen van de levensduur of hergebruik mogelijk maken. Deze omstandigheden leiden tot lagere milieukosten op basis van een LCA.


Praktische informatie over inkopen met een milieukostenindicator vind je in een 

Voorwaarden

Door een levenscyclusanalyse (LCA) uit te vragen als subgunningscriterium, vergroot je de kans dat de winnende inschrijver circulariteit in kunstgrasvelden toepast. 



Wat is een omgevingprogramma?

Hoe kun je het omgevingsprogramma toepassen?

In een omgevingsprogramma kunnen maatregelen worden opgenomen die gaan over het verduurzamen van kunstgrasvelden. Dat kan bijvoorbeeld in een vrijwillig omgevingsprogramma met als thema ‘Duurzaamheid’. Maatregelen over het verduurzamen van kunstgrasvelden kunnen ook worden opgenomen in een omgevingsprogramma over een bepaald gebied.

In een omgevingsprogramma kunnen bijvoorbeeld de volgende maatregelen over kunstgrasvelden worden opgenomen:

Verouderde kunstgrasvelden worden in eerste instantie zoveel mogelijk hergebruikt (bijvoorbeeld als oefenveld of in speeltuinen omdat de kwaliteitseisen lager zijn dan voor wedstrijdvelden.)

Vervolgens wanneer hergebruik niet meer mogelijk is worden de kunstgrasvelden gedemonteerd en recycled.

Kunstgrasvelden worden door de gemeente duurzaam ingekocht. Nieuwe kunstgrasvelden hebben een maximale MKI-waarde van [

Er wordt een onderzoek gestart naar de exacte verspreiding van (micro)plastics en infill (de zwarte korrels) uit kunstgrasvelden naar de omgeving om beheer en beleidssturing beter uit te kunnen voeren.

In een aanbesteding voor een kunstgrasveld worden gunningscriteria over duurzaamheid opgenomen. Zie meer over gunningscriteria bij het instrument Vraag levenscycluskosten uit in aanbesteding.

Voorbeelden van maatregelen die in een omgevingsprogramma kunnen worden opgenomen zijn:

Losmaakbaarheid (demontage) en hergebruik van onderdelen

Circulair materiaalgebruik; secundaire of biobased materialen en materiaal dat geschikt is voor recycling

Het omgevingsprogramma is een nieuw instrument in de Omgevingswet. Er zijn nog geen voorbeelden van omgevingsprogramma’s waarin ook maatregelen over duurzame kunstgrasvelden zijn opgenomen. 

Zie 

 voor een handige wegwijzer voor het opstellen van een vrijwillig omgevingsprogramma.

Volgens artikel 3.4 Ow kunnen zowel Rijk, provincie als gemeente programma’s vaststellen voor de uitwerking van hun beleid en het treffen van maatregelen om aan een of meer omgevingswaarden te voldoen. In de gemeente wordt het programma vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. In de provincie door Gedeputeerde Staten.

In het omgevingsprogramma kunnen maatregelen worden opgenomen om circulaire kunstgrasvelden te bevorderen. 

Wat is een omgevingsplan?

Wat is een MKI-score?

In het omgevingsplan worden locaties aangewezen waar een kunstgrasveld is toegestaan. In de regels van het omgevingsplan kan verplicht gesteld worden dat een kunstgrasveld aan een maximale MKI-score moet voldoen, als het wordt aangelegd of vervangen.

Om ervoor te zorgen dat deze regel is te handhaven, kan het omgevingsplan bepalen dat het aanleggen of vervangen van een kunstgrasveld gemeld moet worden bij de gemeente. De gemeente kan dan controleren of het nieuw aangelegde kunstgrasveld voldoet aan de maximale MKI-score.

Het omgevingsplan is een nieuw instrument. Er zijn nog geen voorbeelden van planregels over circulaire kunstgrasvelden gevonden.

Wel zijn er voorbeelden van bestemmingsplannen met verbrede reikwijdte waarin circulaire eisen zijn opgenomen. Met een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte is vooruitgelopen op de mogelijkheden van het omgevingsplan.

Regels in deze bestemmingsplannen kunnen ook in het omgevingsplan worden opgenomen.

Enkele voorbeelden van duurzame regels die ook voor kunstgrasvelden toegepast kunnen worden:

 is een artikel over duurzaamheid opgenomen, waarin ook een regel over hergebruik van materialen is opgenomen. Het bestemmingsplan is onherroepelijk vastgesteld.

bestemmingsplan Sloterdijk I Mediacollege

 is een beoordelingsregel voor een omgevingsvergunning opgenomen. Daarin staat dat er voor een bouwplan geen gebruik mag worden gemaakt van uitlogende materialen, dwz materialen in vaste vorm die langzaam oplossen in lucht of in water. Het bestemmingsplan is onherroepelijk vastgesteld.


Op grond van artikel 2.4, eerste lid, Omgevingswet dient de gemeenteraad een omgevingsplan vast te stellen. Het omgevingsplan kan zowel verbods- als gebodsbepalingen bevatten.

In het omgevingsplan kan een maximale MKI-score worden opgenomen voor nieuw aan te leggen kunstgrasvelden. 

Wat is een innovatiepartnerschap?

Hoe kun je een innovatiepartnerschap toepassen?

Een overheidsdienst kan bij een aanbesteding een innovatiepartnerschap met marktpartijen aangaan om binnen de kaders van een opdracht tot nieuwe circulaire oplossingen te komen. 

Het vroegtijdig betrekken van marktpartijen en innovators stelt de overheid in staat om te profiteren van externe kennis en expertise. Ook kun je op deze manier de markt stimuleren om creatieve oplossingen te bedenken om de circulariteit en kunstgrasvelden te vergroten zodat de milieu-impact van kunstgrasvelden kleiner wordt.

Voorbeelden van innovatie-ambities voor kunstgrasvelden zijn: 

het verlengen van de levensduur van kunstgrasvelden

het vergroten van de herbruikbaarheid van kunstgrasvelden na einde levensduur

het minimaliseren van het gebruik van primaire of schadelijke grondstoffen in het ontwerp

ontwerp met een zo laag mogelijke milieu-impact op basis van een levenscyclusanalyse (LCA)

het maximaliseren van de toepassing van hoogwaardige, hernieuwbare, demontabele en secundaire materialen.

De gemeenten Amsterdam en Haarlem werken samen aan een innovatiepartnerschap om het kunstgrasveld van de toekomst te creëren. Het doel is onder meer sportvelden met een langere levensduur die minder tot geen nieuwe en schadelijke grondstoffen bevatten en die na einde levensduur weer geheel of grotendeels herbruikbaar zijn. Op dit moment zijn de gemeenten op zoek naar ondernemers die innovatieve oplossingen hiervoor bieden.

Andere gemeenten kunnen zich ook bij dit initiatief aansluiten. Meer informatie is te vinden op de website van 

Scale Up Toekomstbestendige kunstgrasvelden

 onderzocht of kunstgras kan worden gebruikt voor warmteopslag.

De procedure van innovatiepartnerschap is ook gebruikt door de gemeente Hof van Twente bij het bouwen van twee nieuwe kindercentra. Dit was het eerste onderwijs-bouwproject dat via de procedure van innovatiepartnerschap werd gerealiseerd. De kindercentra moesten klimaatneutraal, slim ontworpen en simpel van opzet zijn. Daarnaast moesten op wetenschap gebaseerde duurzame oplossingen worden gebruikt. Beide gebouwen zijn ook daadwerkelijk compleet energieneutraal en gebouwd met ecologische materialen. 

Zo zijn de gevels van hout, is voor de koeling van het gebouw gebruikgemaakt van geluidsgolven en zijn voor de isolatie oude spijkerbroeken gebruikt. 

Dezelfde aanpak kan je kiezen voor kunstgrasvelden. Zie de publicatie van

 over de kindercentra en andere praktijkvoorbeelden.

maakt ook gebruik van deze procedure van innovatiepartnerschap voor het bouwen van duurzame schoolgebouwen.


Op een aanbesteding kunnen Europese of nationale regels van toepassing zijn. De Europese Commissie stelt elke 2 jaar drempelbedragen vast. Als de geraamde waarde van een opdracht evenveel of meer is dan deze drempelbedragen, dan is toepassing van de Europese aanbestedingsregels verplicht. Voor aanbestedingen met een geraamde waarde onder de drempelbedragen, geldt de nationale procedure uit hoofdstuk 1 van de Aanbestedingswet.

De mogelijkheid om een innovatiepartnerschap toe te passen in een aanbesteding is wettelijk vastgelegd in artikel 2.31a Aanbestedingswet. In artikel 2.31b Aanbestedingswet is opgenomen welke stappen de aanbestedende dienst moet doorlopen om hiervan gebruik te kunnen maken. Deze procedure van het innovatiepartnerschap is opgenomen in de wettelijke regeling voor Europese aanbestedingen (met een waarde gelijk of hoger dan het drempelbedrag). Deze procedure mag ook vrijwillig worden gebruikt bij nationale aanbestedingen in een meer vrije, informele vorm.

Bij een aanbesteding op basis van een innovatiepartnerschap stimuleer je de markt om nieuwe (bouw)technieken te ontwikkelen. Zo kunnen innovaties voor kunstgrasvelden worden verkend en ontwikkeld.

Huidige kunstgrasvelden en hun productieproces zijn schadelijk voor klimaat en milieu en moeten daarom circulair worden. 

We werken aan een uitgebreid pakket instrumenten om de circulariteit van kunstgrasvelden te bevorderen. En we hebben nu de eerste 4 instrumenten al geselecteerd. Ga dus meteen aan de slag!

Beta

versie -

Lees meer

Kunstgrasvelden

Kunstgrasvelden

Eerste 4 instrumenten om circulariteit van kunstgrasvelden te bevorderen

Gebruik levenscyclusanalyse als subgunningscriterium

Neem maatregelen op in het omgevingsprogramma

Neem maximale MKI-score op in het omgevingsplan

Zet een innovatiepartnerschap in

Doe met ons mee

Volg ons op:

Productketens

Over CircuLaw

Doe met ons mee

Volg ons op: