Wat is een marktconsultatie?

De Rijksoverheid heeft ongeveer 100.000 werkplekken met kantoormeubilair. Voor een groot deel maakt de Rijksoverheid gebruik van de ‘Rijksmarktplaats’. Op de Rijksmarktplaats wordt door de Rijksoverheid gebruikt kantoormeubilair aangeboden zodat andere overheden deze meubels kunnen hergebruiken. Hierdoor hoeft de Rijksoverheid minder kantoormeubilair in te kopen. Toch blijven overheden grote afnemers van kantoormeubilair omdat de overheid veel werkplekken heeft.

Als een (de)centrale overheid toch nieuw kantoormeubilair moet inkopen, kan zij kiezen voor ‘refurbished’ meubilair, nieuw meubilair met een circulair (demontabel) ontwerp of meubilair dat kan worden aangeboden ‘as a service’. Door middel van een marktconsultatie kan de overheid een goed beeld vormen van de mogelijkheden die de markt kan bieden. Bijvoorbeeld of voldoende refurbished meubels beschikbaar zijn op de markt voor de vraag.

De opgedane kennis, ideeën en relevante informatie uit de marktconsultatie kan de aanbestedende dienst gebruiken voor (onder meer) het vaststellen van de meest geschikte inkoopstrategie en het opstellen van selectie- en gunningscriteria die goed aansluiten bij wat de markt kan bieden. Het is ook een goede manier om de markt uit te dagen om mee te denken aan circulaire oplossingen of om te innoveren. Door op deze manier relevante marktpartijen bij elkaar te brengen kunnen ook nieuwe samenwerkingen ontstaan.

vind je een stappenplan voor het organiseren van een marktconsultatie.

In 2021 heeft Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) een marktconsultatie georganiseerd toen de DJI een groot aantal nieuwe matrassen wilde inkopen. Een van de doelen van deze marktconsultatie was om inzicht te krijgen in de beschikbaarheid van duurzame(re) of circulaire grondstoffen voor matrassen en kussens die aan de strenge brandveiligheids- en kwaliteitseisen voldoen.

Het is op dezelfde manier ook mogelijk om door middel van een marktconsultatie inzicht te verkrijgen in de beschikbaarheid van circulaire meubels.

Voorwaarden

De wet stelt geen eisen aan marktconsultatie. De aanbestedende dienst mag dus kiezen hoe de procedure voor de marktconsultatie wordt ingericht en hoe de interactie met marktpartijen wordt vormgegeven.


Door een marktconsultatie krijgen aanbestedende diensten meer kennis van specifieke producten.  Binnen de markt voor meubels biedt dat kansen om innovatie te stimuleren en effectief circulair in te kopen. 

Wat is een circulair ambachtscentrum?

Wat is de subsidieregeling?

Hoe kun je de subsidieregeling voor circulaire ambachtscentra toepassen?

Met behulp van de subsidieregeling kunnen gemeenten circulaire ambachtscentra oprichten waarin diverse organisaties samenwerken om de circulariteit van meubels te optimaliseren. De aangesloten organisaties (zoals kringloopwinkels, milieustraten en reparatiewerkplaatsen) delen kennis en ervaring over hoe zij zoveel mogelijk gebruikte meubels een nieuwe functie kunnen geven zodat die niet op een stortplaats belanden.

 blijkt dat kringloopwinkels een grote rol spelen in de mate van circulariteit van zitmeubels. Kringloopwinkels dragen bij aan hergebruik van het meubel en (op kleine schaal) aan het demonteren en repareren van meubels.

Het demonteren en repareren van meubels is heel belangrijk voor het verbeteren van hergebruik van (onderdelen van) meubels. Toch wordt dit weinig gedaan door kringloopwinkels omdat het te duur is en vanwege hoge personeelstekorten.

De subsidieregeling kan financiële belemmeringen wegnemen en de samenwerking tussen deze organisaties leidt tot optimalisatie van de keten. De milieustraat kan bijvoorbeeld een aparte container plaatsen voor herbruikbare meubels zodat deze niet worden weggegooid. Vervolgens kunnen de meubels naar de aangesloten reparatiewerkplaats worden gebracht waar ze opgeknapt worden zodat ze in een kringloopwinkel opnieuw verkocht kunnen worden.

Sinds 2019 hebben al 74 gemeenten circulaire ambachtscentra gestimuleerd door middel van de subsidieregeling. Een voorbeeld van een succesvol circulair ambachtscentrum is het Duurzaamheidsplein in Oss. Sinds de opening is er veel minder afval, meer gebruik van materialen en meer werkgelegenheid voor mensen met een arbeidsbeperking. Meer informatie hierover vind je op de 

Door middel van een subsidieregeling kun je de ontwikkeling van een landelijk dekkend netwerk van circulaire ambachtscentra bevorderen. De centra kunnen de circulariteit van meubels bevorderen.

Wat is een afvalstoffenverordening?

Er zijn allerlei mogelijkheden. Die kunnen los van elkaar, maar vaak ook in combinatie ingezet worden:- De gemeenteraad is bevoegd om in de afvalstoffenverordening nieuwe categorieën grofvuil aan te wijzen die afzonderlijk moeten worden ingezameld. Door meubels apart in te zamelen, kan de levensduur van meubels worden verlengd.

De meubels kunnen bijvoorbeeld in een container of in een loods worden opgeslagen zodat (onderdelen) van herbruikbare meubels niet op een stortplaats belanden of verbrand worden. Daar kunnen de meubels tijdelijk worden bewaard voor een eindgebruiker, zoals een kringloopwinkel of reparatiewerkplaats. 

Deze keten kan geoptimaliseerd worden door het oprichten van een circulair ambachtscentrum. Hiervoor bestaat een subsidieregeling. Zie hiervoor het instrument: Circulaire ambachtscentra voor meubels stimuleren door middel van subsidie.

De gemeente kan in de afvalstoffenverordening het inzamelen van meubels stimuleren of vereenvoudigen. Zo kan de gemeente bijvoorbeeld regelen dat een inzameldienst periodiek of op afspraak herbruikbare meubels ophaalt bij (afgedekte) verzamelpunten in buurten of rechtstreeks bij woningen en bedrijven in de gemeente. Op deze manier kan voorkomen worden dat afgedankte meubels op straat worden gezet.

De gemeente Tytsjerksteradiel heeft in het Uitvoeringsbesluit afvalstoffenverordening ‘meubels’ aangewezen als aparte categorie huishoudelijk afval. Daarnaast is in deze afvalstoffenverordening als locatie voor de inzameling van meubels aangewezen: de kringloopwinkel of de kringloopcontainer op milieustraat. Zie voor meer informatie de website van 


De gemeente Steenbergen heeft in het Uitvoeringsbesluit afvalstoffenverordening ‘houten meubels’ aangewezen als aparte categorie grof huishoudafval dat apart ingezameld moet worden. De inzameldienst haalt herbruikbaar huishoudelijk afval op afroep op aan huis..Zie voor meer informatie de website van 

Op grond van artikel 10.23 Wet Milieubeheer is de gemeenteraad verplicht om in het belang van het milieu een afvalstoffenverordening op te stellen. In artikel 10.21 lid 3 van Wet Milieubeheer is opgenomen dat de gemeenteraad bevoegd is om te besluiten dat bepaalde soorten huishoudelijk afval afzonderlijk ingezameld moeten worden.

Om de levensduur van meubels te verlengen kan je in de afvalstoffenverordening opnemen dat meubels apart moeten worden ingezameld bij het ophalen van het grofvuil.

Wat is een convenant

De overheid kan in een convenant met alle relevante marktpartijen in de meubelsector afspraken vastleggen over het verbeteren van de circulariteit van meubels. De aangesloten partijen kunnen samen doelstellingen bedenken en vastleggen.

In een convenant kunnen bijvoorbeeld afspraken worden gemaakt over:

het ontwerp van meubels en hoe aangesloten marktpartijen die meer circulair kunnen maken,

welke andere materialen gebruikt kunnen worden,

hoe zij de inzameling van herbruikbare (onderdelen van) meubels kunnen verbeteren- het efficiënter inrichten van de keten door meer samenwerking tussen lokale bedrijven.- alternatieve verdienmodellen en nieuwe modellen van eigenaarschap zoals leasing of een terugkoopverplichting bij einde levensduur. Door dit samen met de marktpartijen te doen ontstaan realistische afspraken die op een groot draagvlak kunnen rekenen. 

Op dit moment bestaat er nog geen convenant met afspraken over het verbeteren van de circulariteit van meubels. Maar er is wel het een en ander te leren van convenanten met een vergelijkbare doelstelling.

Een voorbeeld van een convenant waarin wordt gestreefd naar het verbeteren van de circulariteit van producten is ‘

. Alle aangesloten partijen hebben erkend dat het vanwege de dreigende uitputting van grondstoffen voor de textiel- en kledingsector van belang is om te zoeken naar manieren om hergebruik en herwinning van grondstoffen in de sector te bevorderen. Zij hebben afgesproken dat zij gezamenlijk streven naar het realiseren van een circulaire economie in de sector. Zie 

 zetten aangesloten partijen zich onder meer in voor het verminderen van de storting en verbranding van moeilijk recyclebaar afval (zoals meubels). De aangesloten afvalbedrijven richten zich op het verbeteren van hergebruik van deze producten en het bevorderen van duurzame innovaties in afvalbeheer, het optimaliseren van sorteerprocessen en het verbeteren van de samenwerking tussen ketenschakels. Zie voor meer informatie 

In de wet zijn geen specifieke regels voor convenanten opgenomen. Om die reden zijn alleen algemene wettelijke regels van toepassing die betrekking hebben op alle niet nader gespecificeerde overeenkomsten. Bijvoorbeeld over wanneer een overeenkomst tot stand komt (artikel 6:217 BW) Verder geldt contractvrijheid, dus partijen zijn vrij om afspraken te maken over de inhoud van het convenant, zoals de juridische afdwingbaarheid.


Door een convenant aan te gaan kun je de betrokkenheid van een brede en diverse groep partijen waarborgen en samenwerking stimuleren. Dat kun je inzetten om circulariteit van meubels te stimuleren. 

Wat is een raamovereenkomst?

Hoe kun je een raamovereenkomst toepassen?

Overheden kunnen een raamovereenkomst opnemen in de aanbestedingsprocedure voor de inkoop en het onderhoud van kantoormeubilair. Aan de hand van circulaire inkoopcriteria kunnen overheden de partij kiezen met wie zij de raamovereenkomst gaan sluiten. 

De Rijksoverheid heeft een overzicht gemaakt van voorbeelden van gunnings- en selectiecriteria waarmee je circulair (refurbished) meubels kunt inkopen. Deze voorbeelden staan in de 

tool die de overheid heeft ontwikkeld voor maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI)

Nadat de (de)centrale overheid een raamovereenkomst heeft gesloten met de geselecteerde partij of partijen, kunnen zij voor de duur van een aantal jaar samen ambities op het gebied van circulaire meubels waarmaken.

Dit is dus een meerjarige samenwerking en dat heeft veel voordelen, zoals:

een programmatische / projectoverstijgende aanpak;

meer innovatie- en investeringsbereidheid;

langdurige onderhouds- en reparatieservice voor de meubels.

De Belastingdienst heeft door middel van een raamovereenkomst het onderhoud en de levering van kantoormeubilair (van 40.000 werkplekken) circulair en sociaal ingekocht. 

Op basis van deze raamovereenkomst wordt het versleten kantoormeubilair van de Belastingdienst zoveel mogelijk onderhouden en gerepareerd (met inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt) in plaats van weggegooid en vervangen. 

Als de kantoormeubels niet meer gerepareerd kunnen worden, worden ze vervangen door circulaire (demontabele en herbruikbare) meubels. Zie voor meer informatie 

Welke procedure gevolgd moet worden bij het aanbesteden van de raamovereenkomst, hangt af van de totale geraamde waarde van alle voorgenomen opdrachten of projecten tijdens de looptijd van de raamovereenkomst. Als die waarde boven het Europees drempelbedrag ligt, moet de raamovereenkomst volgens de Europese procedure aanbesteed worden. Als het geraamde bedrag onder de drempels uitkomt, dan mag de nationale procedure gevolgd worden. Het is ook mogelijk om te kiezen voor de nationale procedure door in de raamovereenkomst op te nemen dat die automatisch eindigt als het Europees drempelbedrag bijna wordt overschreden. Op die manier kun je garanderen dat de geraamde waarde van de raamovereenkomst de drempelbedragen niet overschrijdt.

Een raamovereenkomst mag in principe voor een maximale periode van 4 jaar worden aangegaan. In uitzonderlijke gevallen is het mogelijk om een raamovereenkomst met een langere looptijd te sluiten als deze keuze goed wordt gemotiveerd. Tijdens deze looptijd mag de aanbestedende dienst onbeperkt opdrachten verstrekken aan de contractpartij(en) zonder opnieuw een aanbestedingsprocedure te volgen.

Door het gebruik van een raamovereenkomst kunnen overheden ambitieuze en langdurige afspraken maken over circulaire inkoop en onderhoud van meubels. 

90% van alle afgedankte meubels belandt bij het grofvuil. De hele keten moet duurzamer.

We werken aan een uitgebreid pakket instrumenten om de circulariteit van meubels te bevorderen. En we hebben nu de eerste 5 instrumenten al geselecteerd. Ga dus meteen aan de slag!

instrumenten om circulariteit van meubels te bevorderen

Meubels bestaan voor een groot deel uit herbruikbaar materiaal. Toch belandt bijna 90% daarvan bij het grofvuil. In de hele meubelketen is dus veel circulaire winst te behalen.

Beta

versie -

Lees meer

Meubels

Meubels

Eerste 5 instrumenten om circulariteit van meubels te bevorderen

Circulair meubels inkopen na een marktconsultatie

Circulaire ambachtscentra voor meubels realiseren door middel van subsidie

Circulariteit van meubilair bevorderen via de afvalstoffenverordening

Stimuleer de circulariteit van meubels met een convenant

Zet in op circulaire meubels met een raamovereenkomst

Doe met ons mee

Volg ons op:

Productketens

Over CircuLaw

Doe met ons mee

Volg ons op: