Neem in contract eisen op ter bevordering circulariteit
Overheden kunnen in contracten eisen opnemen waarmee de circulariteit van zonnepanelen bevorderd kan worden.
Hoe pas je contracteisen toe?
Een gemeente of provincie kan in contracten eisen opnemen over de circulariteit van zonnepanelen, zoals:
- In contracten met leveranciers de verplichting opnemen dat zij informatie moeten verstrekken over hun waardeketen, inclusief productie en distributie.
- In het contract bepalingen opnemen over concrete en toetsbare doelstellingen voor het verbeteren van de circulariteit van zonnepanelen;
- In het contract eisen opnemen over periodiek evalueren van de voortgang van de doelstellingen en circulariteit van zonnepanelen.
Deze eisen kunnen ook in het programma van eisen in de aanbesteding worden opgenomen.
Buyer Group Duurzame Zonnepanelen heeft in een template een aantal duurzaamheidscriteria voor zonnepanelen uitgewerkt die kunnen worden gebruikt ter inspiratie voor het formuleren van contracteisen voor de levering van panelen. Denk daarbij aan:
- De herkomst van de zonnepanelen
- De arbeidsomstandigheden waarin zonnepanelen zijn geproduceerd. Daarbij kan een eis worden opgenomen dat de zonnepanelen niet onder dwangarbeid of andere slechte arbeidsomstandigheden zijn geproduceerd.
- De mate waarin toxische stoffen in de panelen voorkomen. In de contracteisen kan worden opgenomen dat de zonnepanelen PFAS-, Antimoon- en loodvrij geproduceerd moeten worden. Denk daarbij aan de volgende eisen:
- Gebruik van halogeen-vrije kunststoffen in de kabels
- Gebruik van PFAS-vrije backsheets
- Aanwezigheid van <1% gewichtspercentage lood in soldeertin
- Aanwezigheid van <0.05% gewichtspercentage antimoon in het glas
- Voor het vergroten van de levensduur kan de volgende eis opgenomen worden: opdrachtnemer dient voor zowel de bestaande als nieuw te leveren zonnepanelen het onderhoud te verlenen. Het onderhoud dient dus merkonafhankelijk te worden uitgevoerd.
- De carbon footprint van een zonnepaneel, de CO2 terugverdientijd en de technische levensduur in een specifieke contracteis kan als volgt geformuleerd worden:
- Motiveer dat nieuwe zonnepanelen noodzakelijk zijn. Wanneer ergens al zonnepanelen liggen, moet de hele technische levensduur zo veel mogelijk worden aangehouden. Zo wordt de CO2-terugverdientijd gewaarborgd. Wanneer daarmee na verloop van tijd niet meer in de behoefte wordt voorzien, kunnen er nieuwe panelen naast of elders worden geplaatst.
- de Carbon footprint (CFP) van de zonnepanelen moet berekend worden volgens de Simplified Carbon Assessment (ECs systeem).
- De mate waarin de zonnepanelen circulair ontworpen zijn:
- Glas-glas zonnepanelen hebben mogelijk een langere levensduur (dan glas-folie zonnepanelen), omdat degradatiemechanismen langer duren.
- Garanties met betrekking tot de levensduur van de zonnepanelen.
- Certificaat rigorous Accelerated Stress Testing; volgens PVEL PQP of IEC 63209 of 3* EN61215. Accelerated Stress Testing simuleert "echte" omstandigheden in een korte tijd om te testen hoe betrouwbaar een product is. Dit helpt zwakke punten te vinden en zorgt ervoor dat producten beter presteren en langer meegaan.
- Een eis over het hergebruik en recycling van de zonnepanelen: de zonnepanelen moeten op een zorgvuldige manier gedemonteerd en afgevoerd worden, zodat hergebruik (in geheel of van onderdelen) mogelijk is.
Uit de praktijk
Er zijn nog geen aanbestedingen uitgevoerd voor de levering van circulaire zonnepanelen.
Ga jij hiermee aan de slag? Laat het ons dan weten.
Juridische toelichting
In artikel 1.10 Aanbestedingswet en paragraaf 3.9 van de Gids Proportionaliteit zijn contractvoorwaarden voor overheden toegelicht, voor zover deze via inkoop tot stand komen. In de praktijk zijn dit vrijwel alle contracten.
Aanvullende mogelijkheden zijn opgenomen onder bijzondere uitvoeringsvoorwaarden, die volgen uit artikel 2.80 Aanbestedingswet. Artikel 2.115, derde lid, Aanbestedingswet is van overeenkomstige toepassing. Dit houdt in dat de criteria betrekking kunnen hebben op elk opzicht en elk stadium van de levenscyclus van het werk. Hieronder valt volgens dit artikel ook het productieproces, het aanbieden of verhandelen van het werk of een specifiek proces voor een andere fase van hun levenscyclus, zelfs als deze factoren geen deel uitmaken van hun materiële basis. Let op;: bij aanbestedingen onder de Europese drempels, geldt artikel 1.10 Aw wel, maar artikel 2.80/2.115 Aw in beginsel niet. Dat geeft meer ruimte aan overheden voor het stellen van contracteisen.
Contracteisen moeten in lijn zijn met de aanbestedingsbeginselen. In het bijzonder moeten zij in een redelijke verhouding staan tot de opdracht.
De regeling van bijzondere uitvoeringsvoorwaarden geeft overheden de mogelijkheid contractuele voorwaarden te stellen die verband houden met (sociale of) milieuoverwegingen. Deze moeten:
- Verband houden met het onderwerp van de opdracht, en
- Verenigbaar zijn met het EU-recht (dus niet leiden tot bijvoorbeeld discriminatie van buitenlandse partijen)
- In de aankondiging van de aanbesteding of aanbestedingsstukken vermeld staan.
| Rechtsgebied | Privaatrecht > Aanbesteding |
| Citeertitel | Aanbestedingswet 2012 (Aw) |
| Artikel | Artikelen 1.10 en 2.80 Aw |
| Geldig vanaf | Invalid Date |