Neem kringloopwinkels op in het omgevingsplan
Dit instrument maakt het mogelijk in het omgevingsplan expliciete functies toe te wijzen aan locaties, zodat daar kringloopwinkels kunnen komen.
Hoe pas je dit instrument toe?
Om regels over kringloopwinkels te maken in het omgevingsplan, is het van belang om binnen de gemeente duidelijk te maken wat een kringloopwinkel precies is en op welke manier ‘tweedehands’ wordt gekwalificeerd.
Zo kan een kringloopwinkel worden gedefinieerd als een organisatie waar spullen kunnen worden gedoneerd die vervolgens in de winkel te koop worden aangeboden.
Tweedehands goederen zijn goederen die eerder in eigendom zijn geweest bij een ander persoon of andere organisatie en opnieuw in de markt worden gezet.
In het omgevingsplan kun je verschillende typen regels opnemen waarmee je ruimte kunt maken voor kringloopwinkels:
- Je kunt specifieke regels opnemen voor een locatie om daar kringloopwinkels toe te staan, of
- Je kunt algemene regels opnemen die gelden voor het gehele grondgebied.
Hoe kun je specifieke regels stellen?
Kringloopwinkels hebben een andere ruimtelijke impact dan winkels die nieuwe producten verkopen, omdat ze zowel een inzamelpunt als een winkelruimte nodig hebben. Ze hebben ook extra ruimte nodig voor opslag, selectie, reparatie en verkoopvoorbereiding.
Het is bijvoorbeeld een logische optie om een kringloopwinkel in de buurt van een milieustraat of circulair ambachtscentrum te situeren. Vanwege deze unieke ruimtelijke impact kan een onderscheid worden gemaakt tussen kringloopwinkels en andere detailhandel in het omgevingsplan.
Er zijn verschillende mogelijkheden om dit in het omgevingsplan te regelen. Een specifieke regel in het omgevingsplan voor kringloopwinkels ziet er bijvoorbeeld zo uit:
“Met het oog op een evenwichtige toedeling van functies aan locaties worden binnen [het specifieke werkingsgebied] alleen de volgende activiteiten verricht:
- kringloopwinkelactiviteiten;
- …”
Een andere mogelijkheid om dit te regelen in het omgevingsplan is:
“Kringloopwinkelactiviteiten worden toegestaan in [werkingsgebied], mits:
- Werkgelegenheid wordt (mede) geboden aan mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt en/of een bijdrage op onderwijsvlak, zoals stageplekken voor detailhandel en dienstverlening.
- De bedrijfsmatige en detailhandelsactiviteiten worden verricht en bestaan uit de inzameling van tweedehands goederen van overwegend particulieren en de eventuele reparatie daarvan.
- De ingenomen oppervlakte voor de verkoop van niet-volumineuze goederen is ondergeschikt aan de oppervlakte die nodig is voor de uitstalling van ter verkoop aangeboden volumineuze goederen, zoals kasten, bedden, stoelen, bankstellen etc., met een maximum van 30% van het totale vloeroppervlak.
- Werkgelegenheid wordt (mede) geboden aan mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt en/of een bijdrage op onderwijsvlak, zoals stageplekken voor detailhandel en dienstverlening.”
Hoe kun je algemene regels toepassen?
Het is ook mogelijk om algemene regels voor kringloopwinkels op te nemen in het omgevingsplan. Je kunt bijvoorbeeld regelen dat kringloopwinkels moeten voldoen aan de volgende voorwaarden:
- Minimaal 30% van het brutovloeroppervlak wordt gebruikt voor tweedehands goederen (met of zonder reparatie, herstel en upcycling van ingezamelde goederen voor verkoop).
- Maximaal 30% van het brutovloeroppervlak wordt gebruikt voor de verkoop van kleine (niet-volumineuze) detailhandelgoederen.
- De winkel levert een bijdrage aan sociale activering, werkgelegenheid en/of een bijdrage op onderwijsvlak.
Ook kun je regelen dat deze regels niet per individueel bedrijf en pand gelden, maar dat saldering mogelijk is: de bedrijven binnen een bepaald werkingsgebied moeten er dan gezamenlijk voor zorgen dat aan de geldende percentages wordt voldaan. Dit werkingsgebied kan ook de hele gemeente beslaan.
Om te zorgen dat er in gemeenten voldoende kringloopwinkels worden gerealiseerd, kan de gemeente in het omgevingsplan een omgevingswaarde opnemen. Zie hiervoor het instrument: Neem een omgevingswaarde op voor realisatie kringloopwinkels.
Uit de praktijk
Bij ons zijn nog geen voorbeelden bekend van dit instrument.. Ga jij er mee aan de slag? Laat het ons dan weten.
Voorwaarden
- In centrumgebieden kan het vestigingsbeleid in de weg staan bij het bieden van ruimte aan kringloopwinkels. Het kan dus zijn dat je het vestigingsbeleid aan moet passen voordat je ruimte kunt geven aan kringloopwinkels in centrumgebieden.
- De regels in het omgevingsplan mogen niet evident onuitvoerbaar zijn. Daarom is het belangrijk te kijken of het voor kringloopwinkels haalbaar is om zich op locaties te vestigen waar de gemeente dat wenselijk vindt. Met name in centrumgebieden kunnen locaties bijvoorbeeld te duur zijn voor kringloopwinkels. Hiervoor kan tijdelijke verhuur van bedrijfsruimte mogelijk een uitkomst bieden.
Juridische toelichting
Op grond van artikel 2.4, eerste lid, Omgevingswet dient de gemeenteraad een omgevingsplan vast te stellen. Het omgevingsplan bevat de regels die nodig zijn voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties (artikel 4.2 Ow).
| Rechtsgebied | Publiekrecht > Omgevingsrecht |
| Citeertitel | Omgevingswet |
| Artikel | 2.4 |
| Geldig vanaf | Invalid Date |